Saadet Partisi kendi seçmenini neden aldatıyor?
Seçime sadece birkaç gün kala yayınlanan Saadet Partisi’nin reklam filmi ilgimi çekti. Reklam 1 dakika 8 saniye. Bu süre içerisinde sürekli şu cümleler kurulmuş. Aynen aktarıyorum.
“Böylece Saadet Partisi’ne verilen her oy “milli görüş”ün Meclis’te güçlü bir şekilde temsil edilmesini sağlayacaktır.”
“Saadet Partisi’ne verilen her oy sadece Saadet Partisi’nin milletvekili çıkarmasına imkan verecektir.”
Bu kadar kısa reklam filminde neden ısrarla bu vurguyu yaptıklarını çok iyi biliyoruz elbette. Reklamdan sonra aynı vurguyu yapan köşe yazıları da okumaya başladık. SP’nin kendi tabanına verdiği mesaj demokratik bir hak elbette. CHP konusunu kafanıza takmayın, bize verdiğiniz oy, bize milletvekili olarak geri dönecektir diyerek, bu konuda kafası karışık seçmenini ikna etmeye çalışıyorlar. Bazı yazarlar da tam bu noktaya destek veriyorlar.
Peki ama işin aslı böyle mi ona bakalım birlikte. Saadet Partisi kendi seçmenini çok açık bir şekilde aldatıyor, yalan söylüyor maalesef. Birlikte inceleyelim.
Yeni sistem yani ittifak sisteminde oylar nasıl sayılıyor oradan başlayalım.
İttifak yapan siyasi partilerin milletvekili sayısının hesaplanmasında; ittifakın toplam oyu esas alınacak. Bu oy miktarına göre önce ittifakın elde ettiği toplam milletvekili sayısı belirlenecek. Elde edilen milletvekilleri de ittifak içindeki partilere aldıkları oy oranı nispetinde dağıtılacak.
İşte burada algı başlıyor. Saadet Partisi diyor ki biz de aldığımız oy oranına göre milletvekili almaya hak kazanacağız. Ama Saadet Partisi’nin aldığı oy birçok şehirde milletvekili çıkarmaya yetecek orana ulaşmıyor. Genelde yüzde 1 civarlarında oya sahip. Dolayısıyla SP’nin alacağı oylar ittifak’ın güçlü partisi olan CHP’ye milletvekili kazandırıyor. Bunun da bir nedeni var.
Milletvekillerinin dağılımı daha önceki seçimlerde olduğu gibi d'hondt sistemi ile yapılacak. İttifaklar içerisinde de milletvekilleri yine bu sistemle yani d'hondt sistemi ile dağıtılacak. Bu da şu anlama geliyor. İttifak içinde yüksek oy oranına sahip olan parti küçük partilerin oyları ile daha çok milletvekili çıkarıyor. Saadet Partisi’nin tek başına milletvekili çıkarabildiği yer varsa orada elbette milletvekili çıkaracaktır. Zira ittifak içinde olduğu için baraja takılmıyor. Ayrıca CHP listelerinden giren Saadet adayları da var. Ama o konumuz dışı. Zira zaten CHP adayı onlar. Konumuz Saadet şu anda.
7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerinde Saadet Partisi’nin aldığı oy oranına baktığımızda birçok ilde 1’in altında hatta sıfır ile başlayan rakamlarla ifade edildiğini görürüz. Bu oranlar SP’ye milletvekili kazandırmaz elbette. Ama o ilde kazanma sınırında olan CHP’ye milletvekili kazandırır.
Bir örnekle konuyu daha da açalım ki soru işaretleri kalmasın.
Bursa’da 1 Kasım seçimlerinde AK Parti yüzde 54, MHP ise 12,4 oy oranına ulaşmıştı. CHP yüzde 26 ve Saadet Partisi yüzde 1 oy almıştı.
24 Haziran için şöyle bir tablo oluştuğunu düşünelim.
Cumhur ittifakı diyelim ki yüzde 59 aldı. 1 Kasım’a baktığınızda yüzde 66 oluyor ancak hem biraz azaltalım hem de MHP’den kayış olduğunu düşünelim. Diğer cenahta CHP ile İyi Parti birlikte yüzde 36, Saadet Partisi de bu ittifakın dışında yüzde 3 oy alsın. Muhalefete bol kepçeden veriyorum ki yanlış yönlendirdiğim düşünülmesin.
Bu durumda Cumhur İttifakı 13 milletvekili çıkarıyor, CHP ve İyi Parti ittifakı 7 milletvekili çıkarıyor.
Şimdi gelelim Millet İttifakı’na Saadet Partisi’ni de ekleyelim ve aldığı yüzde 3 de aynen korunsun.
Bu durumda Cumhur İttifakı 12 milletvekili çıkaracaktır, SP’nin de içinde olduğu Millet İttifakı 8 milletvekili çıkaracaktır. Saadet Partisi’nin ittifaka katılmasıyla, Millet İttifakı’nda 1 milletvekili artmış oldu gördüğünüz gibi.
İşte bu noktada şu soruyu soralım. Saadet Partisi’nin getirdiği yüzde 3 oyla kazanılan bu 1 milletvekili hangi partinin olacak? Elbette CHP’nin. Zira CHP’nin oy oranı SP’nin en az 8-9 katı. Dolayısıyla gelen milletvekili oransal olarak CHP’ye geçecek. Basit bir matematik hesabı.
Peki ne oldu şimdi, toparlayalım. Saadet Partisi’ne verilen yüzde 3 oy yani Bursa özelinde yaklaşık 70 bin oy CHP’ye fazladan 1 milletvekili kazandırmış oldu. Bunu tüm iller için denerseniz sonuç değişmez. Bir iki şehirde belki tek başına milletvekilliği kazanacağı durumlar varsa zaten oradan milletvekili çıkarır. Ancak SP’ye verilen oylar her durumda CHP’ye ve zaman zaman da İyi Parti’ye milletvekili kazandırıyor.
Peki bu çok açık Matematik bilgisini Saadet Partisi reklam filmini hazırlayanlar yada köşelerinde boy boy yazı döşeyenler bilmiyor mu dersiniz? Elbette biliyorlar. Ancak kendi seçmenini dahi aldatmaktan çekinmeyen bu insanların bilge, ak sakallı ve dürüst tanımlamalarıyla siyaset sahnesinde olmalarını, millete hakaret olarak görüyorum.
İyi Parti seçmenleri de genelde CHP’ye milletvekili armağan edecekler ama Saadet kadar değil. Oy oranı vekil çıkarmaya yetmediği için Saadet seçmenlerinin verdikleri neredeyse her oy CHP’ye milletvekili kazandırıyor.
İyi Parti ve Saadet seçmenlerine son bir not olarak şunu da hatırlatmak isterim.
CHP’nin HDP’ye oy taşıma stratejisini bildiğimiz için şunu rahatlıkla söyleyebiliriz. CHP, HDP’ye oy verdirerek kendi kaybedeceği milletvekili açığını İyi Parti ve Saadet seçmenlerinin CHP’ye kazandıracağı milletvekilleri ile kapatacak. Bu da son bir not olarak dursun kenarda.