Ratko Mladiç kimdir? 'Bosna kasabı' ne demek?

Ratko Mladiç kimdir? 24. yıl dönümünde Srebrenitsa Katliamı'nda ölen Müslümanlar saygıyla anılıyor. 8 bin 372 Müslüman'ın ölüm emrini veren ise Ratko Mladiç'ti. Peki Ratko Mladiç kimdir? Srebrenitsa katliamını kim yaptı? Ratko Mladiç yaşıyor mu? İşte yanıtı...

RATKO MLADİÇ KİMDİR?

12 Mart 1942'de Bosna Hersek köyü olan Božanovići, Kalinovik'de doğdu. 1961'de Zemun Askeri Endüstri Okuluna girdi, ve sonra KOV Askeri Akademisine sonra da Subay Akademisine gitti, 27 Eylül 1965'te mezun oldu Yugoslavya ordusunda işe başladı. Aynı yıl Yugoslavya Komünist Partisine katıldı, 1990 yılında parti dağılana kadar üye olarak kaldı. Bosna, Sırp Cumhuriyeti'nin 1992 yılında Ordusu olan VRS'nin kurucularından oldu. Orduya katılan sivil kişilere eğitim verdi. 12 Mayıs 1992'de Bosna Sırp Cumhuriyeti tarafından Ordunun başkomutanı olarak atandı.

Mladić, Bosiljka "Bosa" ile evlendi ondan iki çocuğu oldu; oğlu Darko ve kızı Ana. Ana, 24 Mart 1994'te 23 yaşındayken intihar ederek öldü. Darko'nun bir oğlu ve bir kızı oldu; 2001'de Anastasija ve 2006'da Stefan doğdu. Mladić böylece büyükbaba oldu.

6 Nisan 1992 tarihinde başlayan Bosna Savaşı'nda binlerce insanın öldürülmesinde, yüzlerce kadına tecavüz edilmesinde, yerleşim yerlerinin işgal edilip kullanılamaz hale getirilmesinde ve dini mekanların yok edilmesinde etkili bir rol oynayan Ratko Mladic, savaş sırasında Boşnak halkına karşı işlediği soykırım ve savaş suçlarından dolayı Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından 16 yıldır tutuklama istemiyle aranmaktaydı ve 26 Mayıs 2011 gunu Sırp istihbaratı tarafından yakalandı.

Sırbistan'da olduğuna dair ciddi belgeler olmasına rağmen Hükümet tarafından bu durum reddedilmiştir. Fakat 2009'da Mladiç'in bir düğünde çekilen fotoğraflarının basına yansıması ile hükümet zor duruma girmiştir. Bu durum akabinde Sırp Hükümeti, BM, Amerika ve AB üyesi ülkeler, Bosna Hersek devlet yetkilileri tarafından suçlamıştır. Mladiç 26 Mayıs 2011 günü Sırp istihbaratı tarafından yakalanmıştır.

SREBRENİTSA KATLİAMI NEDİR?

Eski Yugoslavya’daki iç savaş esnasında Sırplar, kasabada 8 binden fazla Boşnak Müslümanı öldürmüştü. Srebrenitsa’da yaşananlar, “2. Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’daki en büyük katliam” olarak nitelendiriliyor.

Yugoslavya’nın çökmesinin ardından 1992 yılında Sırpların Bosna’da başlattıkları soykırımla doğuya doğru hızla ilerledi ve nüfusunun yüzde 75’ini Müslümanların oluşturduğu 36 bin nüfuslu Srebrenitsa’yı ele geçirdi. Birkaç ay sonra Boşnaklar kasabayı geri aldı.

KITLIK BAŞLADI

Srebrenitsa ve Zepa, Sırpların elindeki bölgenin oldukça içlerinde, düşman birlikler tarafından kuşatılmış bölgeler haline geldi. Etraftaki bölgelerden kaçan Boşnakların göçü sonucu Srebrenitsa’nın nüfusu 60 bine yükseldi Su, gıda ve tıbbi malzeme kıtlığı başladı.

BM Barış Gücü, bu bölgelere asker sevk etti ve Sırp saldırıları durdu. Ancak Srebrenitsa etrafındaki Sırp kuşatması devam etti ve sonraki 2 yıl içinde çok az sayıda insani yardım konvoyunun kasabaya girmesine müsaade edildi. Müslümanların elindeki silahlar BM Barış Gücü tarafından koruma gerekçesiyle toplanmıştı.

Bu sayede Boşnakları güçsüz bırakıldı ve Mladiç'ten önce açlık pek çok Boşnak yurttaşın hayatını kaybetmesine neden oldu.

BAŞVURU REDDEDİLDİ

Sırplar kasabayı ele geçirmek için ”Krivaya 95” operasyonunu başlattı. Srebrenitsa’yı kuşatan Sırplar, BM barış gücündeki Hollanda askerlerinin gözetleme mevzilerine saldırdı ve 30 kadar Hollanda askerini rehin aldı. Ratko Mladiç komutasındaki Sırplar Srebrenitsa’ya olan saldırılarını sıklaştırdıklarında Müslümanların toplanan silahlarını geri almak için yaptıkları başvuru, sorumlu Hollanda komutanı Thom Karremans tarafından reddedildi.

Sırp ordusu kasabaya bombardımana yeniden başlayacağı ve rehin Hollanda askerlerini öldüreceği tehdidinde bulundu. Hollanda güçleri Sırplara, sabaha kadar geri çekilmezlerle Nato’nun hava saldırısı düzenleyeceği tehdidinde bulundu.11 Temmuz 1995’te Nato savaş uçakları Srebrenitsa etrafındaki Sırp tanklarını bombaladı. BM yalnızca iki F16’yı kent üzerinde bir uçuş yaptırmakla yetindi.

Hollandalı askerler bir gece yarısı Bosna’daki BM Barış Gücü komutanı Hollandalı generalden aldıkları emir doğrultusunda kenti boşalttılar. Esir alınan BM askerlerine karşılık olarak kamptakiler Mladiç'e teslim edildi. Daha sonra ortaya çıkan bir video kasetinde Sırp generalin kenti boşaltan Hollandalı komutana bir hediye verirken görüntüleri çekilecekti.

Ratko Mladiç komutasındaki VRS (Bosna Sırp Cumhuriyeti Ordusu) birlikleri Srebrenitsa'ya girerken Mladiç kameralara şunları diyordu: “Bugün 11 Temmuz 1995. Sırplar için kutsal bir günün yıl dönümünü kutlamadan önce Sırp Srebrenitsa’dayız. Bu kenti Sırp milletine armağan ediyoruz. Osmanlı'ya karşı gerçekleştirdiğimiz ayaklanmanın anısına, Türklerden öç alma vakti gelmiştir.” (Türklerden kastı ise Bosnalı Müslümanlar elbette.)

3 BİN CESEDE HALA ULAŞILAMADI

Tam 10000 kişiyi esir alan askeri grup Mladiç’in emriyle esirleri öldürmeye başladı. 5 gün süren katliamda 8372 kişi öldürüldü.

Öldürülen 8 bin 372 kişiden 3 bininin cesedine hâlâ ulaşılamadı.

Ölümlerden doğrudan sorumlu olduğu suçlamasıyla karşı karşıya olan Ratko Mladiç halen Lahey’deki Uluslararası Eski Yugoslavya Savaş Suçları Özel Mahkemesi’nde yargılanıyor.

Lahey’deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, Bosna Savaşı sırasında 11 ayrı suçtan yargılanan Sırp lider Radovan Karaciç’in Srebrenitsa’da işlenen soykırımdan suçlu bulundu. 11 ayrı suçla yargılanan Karaciç, toplam 10 suçtan hüküm giydi, 40 yıl hapis cezasına çarptırıldı.