Sultan Abdülhamid ve Otomobil –II/V

Prof. Dr. Metin Hülagü

Prof. Dr. Metin Hülagü

Yeni bir icat olarak otomobil bazı insanlar tarafından garipsenip tehlikeli olarak görülmüşse de dünyanın dört bir tarafında her geçen gün kendisine rağbet gösterilen ve satın alınarak kullanılan bir özelliğe de sahip olmuştu. Özellikle iş dünyasının ve sosyal hayatın ileri gelenleri açısından otomobil sahibi olmak nerdeyse zaruret halini almıştır. Öte yandan zengin sınıfa dâhil bazı insanların bir değil, birden fazla otomobili olmuştu.

Tütün tüccarı James B. Duke, eskiden otomobilden nefret ederken, tutku ve yaşamında değişiklik yapmış ve piyasadaki en iyi otomobillerden birisini almıştı.

Andrew Carnegie, iyi bir otomobilciydi ve güzel otomobillere sahipti.

İngiltere Kralı Edward, otomobiliyle bir yere gideceği zaman ilk yardım setini de beraberinde götürürdü!

William Rockefeller, iyi bir otomotiv uzmanıydı. Muhtemelen yarım düzine arabası ve bu arabaları koyabileceği bir de, her otomobil sahibine nasip olmayan, garajı vardı.

Harlan ve Hollingsworth’un eski müdürü Harry T. Gause otomobillere son derece düşkün bir isimdi. Ülkesini ve dünyayı daha o zamanlar otomobiliyle dolaşmanın keyfini tatmıştı.

Muhterem Evelyn Ellis, İngiltere’de motorlu arabanın, Daimler marka ve firmasının, ilk uzak mesafeli sürüşlerin öncü ismiydi. Ancak daha sonraları yatalak hale gelmekten de kurtulamadı. Fakat yatalak da olsa otomobillere ve otomobil işlerine olan ilgisini hiçbir zaman kaybetmedi. Evelyn Ellis aynı zamanda Büyük Britanya ve İrlanda Otomobil Kulübü’nün de üyesiydi.

Sultan Abdülhamid ve Otomobil –II/V

Bir zamanlar otomobil ile ilgilenip de Charles J. Glidden’i bilmeyen hemen hemen yok gibiydi. Çünkü Bay Glidden otomobil ile dünyada en fazla yol kat eden bir isimdi. O, otomobiliyle Avustralya ve Yeni Zelanda’da bulunmuş, Fiji’de 320 km, Havai’de ise 50 km yol kat etmişti.
Sultan Abdülhamid’in de dostu olan Alman İmparatoru William’ın yaklaşık 12 adet otomobili olduğundan söz edilmekteydi. Otomobillerinden en az biri Fiat markaydı.

Amerika Birleşik Devletleri sinyal servis şefi General Greely otomobille ilgilenmeye çok çok önceden başlamıştı.

New York’lu Dr. A. F. Norris 40 beygir gücünde bir Decauville yarış otomobiline sahipti ve Guy Vaughan bu otomobille 1903-1906 yılları arasında birden fazla yarış kazanmıştı.

Mercedes’ci O. L. Charley’in 1905’te 4.000.000 dolarlık satış yaptığı hararetle konuşulan konular arasındaydı. Ayrıca 1906 yılı için Mercedes firmasına 864 adet yeni sipariş vermişti.

John Jacob Astor otomobil sahipleri içerisinde şampiyonluğu elinde bulunduran kişiydi. Elinde kıymeti 100.000 doları bulan 20 adet otomobil vardı. Bu arabaların ona yıllık maliyeti, şoför maaşları, muhafaza ve yakıt giderleri hariç olmak üzere, 15.000 doları bulmaktaydı.


Fransa Başkanı Émile François Loubet 1905’te icra edilen askeri manevralar vesilesiyle halkı ile ilk buluşmasını otomobiliyle gerçekleştirmişti.

Amerikan bankerlerinden New York’lu Jefferson Seligman’ın ise aynı anda 15 adetten fazla otomobile sahipti.

Atina’da bulunan 12 otomobilin 3’ü Yunan Kralı ve Kraliçesine aitti. Bu otomobillerden birisi Prens Andreas’ındı ve kendisine Rus Çarı tarafından hediye edilmişti.

İtalya Kralı, Milan Uluslararası Sergisi’nde katılımcılar arasında ödül olarak dağıtılmak üzere 7.000 dolar ayırmıştı. Ödüllerin en iyilerinden birisi de 1.000 dolar kıymetindeki güzel bir motorlu tekne idi.

Amerika’yı ziyaret etmek istediğinden bahsedilen İtalya'nın Dowager Kraliçesi Margherita otomobili ile İsviçre, Almanya, Hollanda ve Fransa’yı kapsayan 800 km’lik bir seyahatte bulunmuştu.

Aktris Leslie Carter Decauville marka otomobil kullanmaktaydı. Hatta Decauville firması tarafından Bayan Leslie Carter adına, tasarımı bütünüyle kendisine ait olan, bir otomobil bile imal edilmişti.

İspanya Kralı’nın da birkaç otomobili vardı. Fakat o elektrikli Amerikan otomobilleri onun daha ziyade tercih ettikleriydi.

Son Vanderbilt Kupa Yarışı’na katılmış olan Binanuel Cedrlno İtalya Kraliçesinin en gözde şoförüydü. İtalyan kraliyet ailesi otomobile her yıl 100.000 dolar harcamaktaydı. Kraliyet ailesinin en fazla kullandığı marka ise Fiat’tı.

Fransız aktris Sarah Bernhardt, Amerika’da elektrikli otomobil kullananlar arasında yer almaktaydı.

Dünyanın en büyük şirketlerinden birinin avukatı iken sonradan hâkimlik mesleğine geçen James B. Dill, Amerika Otomobil Kulübü Hukuk Komitesi Başkanlığı görevini de yürütmekteydi.

Boston’lu milyoner Williame Wallace da Amerikan Otomobil Derneği’nin Yarış Yönetim Kurulu üyesiydi.

St. Regis’in en yüksek fiyatlı süitinde ikamet eden ve ismi dillerde dolaşan E. R. Thomas Amerikan Otomobil Derneği Yarış Komitesi üyeliğini icra etmekteydi.

Otomobil kullanımında gösterdiği performanstan dolayı C. M. Charley, daha evvelce ikisini Fransız hükümetinden aldığı madalyalarına üçüncüsün ise Bulgar Ulusal Liyakat Madalyası olarak ilave etmişti.

Amerikalı milyoner Clarence Gray Dinsmore, ölmeden evvel, Herkomor Komitesi’ne otomobil yarışlarında verilecek ödüller için harcanmak üzere toplam 10.000 Frank bağışlamıştı.
Genç Manchester Dükü otomobil sahibi olan tüm İngiliz asilzadelerini canlı sarı renkteki otomobili ile geride bırakmıştı.

Diğer Yazıları