Turkcell, 28 Şubat 1994 tarihinde kurulmuş İstanbul, Türkiye merkezli mobil ses ve veri iletişimine dayalı hizmetler sunan cep telefonu operatörüdür. Cep telefonu işletim protokolü olan Global System for Mobile Communications ya da kısa şekilde GSM hizmetleri vermektedir. 2G ve 3G alanlarında faaliyet gösteren Turkcell, Türkiye'deki tamamı kendisine ait ana kuruluşunun yanı sıra Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan ülkelerinde %41.45 oranında hissesine sahip olduğu Fintur şirketi aracılığı ile, 1999 yılından bu yana KKTC'de tamamı Turkcell iştiraki olan KKTCell ile 2011 yılından bu yana Turkcell Europe iştiraki ile Almanya'da, 2005 yılı Şubat ayında %55 hissesine sahip olduğu Astelit şirketi ile Ukrayna'da ve Belarus'ta 2008 yılında %80 oranında hissesine sahip olduğu BeST şirketi ile mobil alanda toplam dokuz ülkede faaliyet göstermektedir.
Turkcell, bu ülkelerin yanı sıra GPRS dolaşım alanını dünya genelinde 165 ülke ile yaptığı anlaşmalar sayesinde genişletmiştir. 2008 yılı Eylül ayı itibariyle dünya genelinde 201 ülkede toplam 605 cep telefonu operatörü ile uluslararası dolaşım anlaşması bulunmaktadır. 2013 yılı itibariyle Türkiye'de cep telefonu kullanıcılarının %51'inin kullandığı operatör olan Turkcell, bu bakımdan alanında liderdir.
Turkcell ve Türkiye'de GSM lisansı tarihçesi
28 Şubat 1994 tarihinde kurulmuş olmasına karşın, Türkiye'de 1993 yılının Temmuz ayında Turkcell, Telsim (günümüzde Vodafone) ve Türk Telekom arasında GSM 900 anlaşması imzalamasıyla birlikte mobil hizmetleri başlamıştır. Türkiye'de cep telefonu ile ilk görüşme ise 24 Şubat 1994 tarihinde yapılmıştır. Turkcel, Telsim ile birlikte daha sonra 27 Nisan 1998 tarihinde 500 milyon dolar karşılığında 25 yıl süreli olarak GSM 900 işletme lisansı almaya hak kazanmıştır.
1Mart 2000 tarihinde ise GSM 1800 adı verilen lisansın ihale şartları açıklanmıştır. Verilen iki lisanstan birisi Telecom İtalia ve İş Bankası ortaklığı ile oluşan İş-Tim isimli şirkete, diğer lisans ise Türk Telekom'a verilmiştir. İş-Tim bu satış için toplam 2,5 milyar dolar lisans bedeli ödedi. Yavaş hızda süren ihalenin hızlanmasına ise 1999 yılı Ağustos ayında yaşanan deprem neden olmuştur. Depremin ardından yakınlarını telefon ile aramak isteyenler, şebekelerin yoğun olmasından dolayı ulaşamamışlar ve bu durum STK'ların protestoları ile sonuçlanmıştır. Türk Telekom bu tarihten sonra 2001 yılında Aycell markası ile cep telefonu operatörlüğüne başlamıştır. 2004 yılı Şubat ayında ise İş-Tim ve Aycell birleşme yoluna gitmiştir. Bu kapsamda, şirketin %40'ı Telecom İtalia Mobile'a, %40'ı Türk Telekom'a ve %20'si ise İş Bankasına ait hale gelmiştir. Şirketin adı da değiştirilerek TT&TIM adını almıştır. TT&TIM şirketi Avea markası adı altında bu tarihten sonra faaliyet göstermeye başlamıştır.
2004 yılı Şubat ayında, Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu kısa adıyla TMSF tarafından Telsim şirketine el konulmuştur. 2004 yılı Kasım ayında, Özelleştirme İdaresi TT&TIM'daki Türk Telekom'a ait %40 hissenin %55'inin blok satışı yoluyla özelleştirileceğini açıklamıştır. Telsim'in satışı 2005 yılı Ağustos ayında ihalede en yüksek fiyatı veren Vodafone şirketine 4.55 milyar dolar karşılığında satılmıştır. Telsim'in Vodafone'a satış işlemleri ise 24 Mayıs 2006 tarihinde tamamlanmıştır. Türk Telekom'un %55 oranında hissesinin satışını ise 5 yılda ödenmek şartıyla, Oger Telecom, Telecom Italia ve BT Consult şirketlerinden oluşan Oger Telecom Konsorsiyum kazanmıştır. Bu satış işlemi ise 15 Kasım 2005 tarihinde tamamlanmıştır. Fakat daha sonra Telecom Italia 2006 yılında Avea'daki %40'lık hissesini Türk Telekom'a satmış ve bu satış işlemi de 2006 yılının Eylül ayında tamamlanmıştır.
28 Kasım 2008 tarihinde ise mobil 3G lisansı ihalesi yapılmış, bu ihalede Turkcell üçüncü nesil A tipi, Vodafone üçüncü nesil B tipi ve Avea ise üçüncü nesil C tipi lisansı almışlardır. Turkcell A Tipi 3G lisansı için 358 milyon Euro ödeme yapmıştır. Üç cep telefonu operatörü ile BTK arasında imtiyaz sözleşmesi ise 30 Nisan 2009 tarihinde imzalanmıştır. Bu lisans ise GSM operatörlerine 20 yıl süreliğine verilmiştir.
Günümüzde Türkiye'deki telekomünikasyon faaliyetleri Ulaştırma Bakanlığı ile finansal ve idari bağımsızlığa sahip olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kısa adıyla BTK tarafından, 2000 ve 2001 yıllarında değişikliğe uğrayan 406 sayılı Telgraf ve Telefon kanunu, 2813 sayılı Telsiz Kanunu ve 3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunlarda bulunan ilgili maddeleri uyarınca gerçekleştirilmektedir.
Turkcell'in iştirakleri ve geliri
Turkcell hisseleri 11 Temmuz 2000 tarihinde eş zamanlı olarak İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) yeni adıyla Borsa İstanbul (BİST) ile New York Stock Exchange (New York Borsası) (NYSE)'de işlem görmeye başlamıştır. Hisseler BİST'te TCELL koduyla, NYSE'de ise TKC koduyla işlem görmektedir. Bu kapsamda, Turkcell NYSE'de işlem gören tek Türk şirketidir.
Turkcell'in çıkarılmış sermayesi 2 milyar 200 milyon Türk Lirası nominal değerinde ve hisse senetleri 1 Türk Lirası değerinde 2 milyar 200 milyon hisseden oluşmaktadır. Hisse senedi değerlerine ise yatırımcı ilişkileri adresinden ulaşılabilir. Turkcell 2014 yılı itibariyle Turktell Uluslararası, Turkcell Global Bilgi, Financell, Turktell Bilişim, A-Tel ve Fintur Holding B.V. bölümleriyle, Turkcell Europe, BeST, Astelit, Moldcell, Geocell, Kcell, Azercell, KKTCell, Turkcell Superonline, İnteltek, Turkcell Teknoloji ve Global Tower iştirakleriyle hizmet vermektedir. Şirketin 2011 yılı itibariyle 12.834 çalışanı bulunmaktadır.
Turkcell Ukrayna ve Belarus ülkelerinde life :) markasıyla faaliyet göstermektedir. life :) GSM operatörünün 2013 yılı itibariyle Ukrayna'daki kullanıcı sayısı 12.6 milyon olup, bu sayı pazar payının %17'si oranına denk gelmektedir. Belarus'taki abone sayısı ise 1.2 milyon olup, bu sayı pazar payının %10'u oranına denk gelmektedir. Şirketin Almanya'da Turkcell Europe ile abone sayısı 400.000'dir. KKTC'de KKTCell ile yine 400.000 kadar abonesi bulunmakta ve bu sayı pazar payının %72 oranına tekabül etmektedir. Bu oran ve miktarların 2013 yılına ait olduğunu belirtmek gereklidir. Yine bu yıl itibariyle Kazakistan'da Kcell ile 14.3 milyon abonesi, Azerbaycan'da Azercell ile 4.4 milyon abonesi, Gürcistan'da Geocell ile 1.8 milyon abonesi ve Moldova'da Moldcell ile 1 milyon abonesi bulunmaktadır.
Turkcell kapsama alanı
Turkcell'in 2013 yılı itibariyle faaliyet gösterdiği ülkelerde 71.3 milyon abonesi bulunmaktadır. Yine bu yıl itibariyle 11 milyar 408 milyon Türk Lirası gelir elde eden şirketin net kârı ise 2 milyar 330 milyon Türk Lirasıdır. Türkiye'deki abone sayısı ise 2013 yılı itibariyle 35.2 milyon olup, pazar payı %51'dir.
Turkcell'in kapsama alanı Türkiye'de şehir merkezlerinde %100 iken, nüfusu 3.000 veya daha fazla olan yerleşim alanlarının %97.21'i, kırsal alanın ise %80.44'lük kesimini kapsamaktadır. 2013 yılı itibariyle 36 bin baz istasyonu bulunmaktadır. Bu baz istasyonları nüfusun %99.49'una 2G, %86.17'sine ise 3G erişim imkanı sağlamaktadır. Ayrıca çift taşıyıcılı HSPA ile 43.2 Mbps hız sunabilmektedir. Bu teknoloji ile birlikte LTE Advanced sayesinde 891.6 Mbps hız ve Turbo İnternet önceliklendirme özelliği mobil internete ulaşmayı hızlandırmaktadır.
Turkcell kurucusu kim ve kime ait?
Turkcell'in kurucuları 1969 ile 1970 yıllarında Mersin İdman Yurdu Spor Kulübünün de başkanlığını yapmış olan ve 2012 yılında Forbes dergisi tarafından Türkiye'nin en zengin 16'ncı, dünyanın ise en zengin 268'inci kişisi olan Mehmet Emin Karamehmet ile 1994 yılı ekonomik krizinde iflas etmiş olan tekstilci Murat Vargı'dır. Kuruluşunda şirket olarak MV Holding, Çukurova Grubu ve Sonera Holding yer almıştır.
Günümüzde Turkcell'in %51'i Turkcell Holding A.Ş.'ye, %0.05'i Çukurova Holding A.Ş.'ye, %13.07'si Sonera Holding B.V.'ye ait olup %35.88'i ise halka açıktır.
Turkcell sponsorlukları
Turkcell 2002 yılından bu yana Türk Millî Futbol ve Türk Millî Basketbol takımlarının iletişim sponsorluğunu yapmaktadır. Ayrıca bunun yanı sıra Süper Lig'de bulunan 18 futbol takımından, 14'ünün de sponsorluğunda görev almaktadır. 2003 yılından bu yana "Turkcell Futbol Ödülleri" altında ödül dağıtmaktadır.
Sporun yanı sıra Turkcell, Uluslararası İstanbul Film Festivali ve Uluslararası Caz Festivali'nin de yardımcı sponsorudur. 1999 yılından bu yana Bodrum'daki antik şehir surlarının restorasyonuna destek vermektedir. Bu projenin son aşamasında antik bir tiyatronun restorasyonu 2003 yılında tamamlanmıştır.
Avrupa'da önemli bir bilgi teknolojisi fuarı olan CeBIT'e 2007 yılı itibariyle 10'uncu defa sponsor olmuştur.
2000 yılında başlattığı "Modern Türkiye'nin Modern Kızları" ana eğitim projesi kapsamında her yıl 5.000 genç kadına eğitim bursu vermektedir.
Ayrıca Turkcell, eğitimde nitelikli insan kaynağı oluşturma projeleri, eğitim, kültür, sanat ve spora verdiği destekleri, girişimciler tarafından hazırlanan örnek projeleri, kadınların eğitimi ve ekonomiye katılımı için verdiği destek projelerini (Kardelenler gibi), sivil toplum kuruluşları ile işbirliği içerisinde gerçekleştirdiği çalışmaları, çalışanları için verdiği isimle Turkcell Gönüllüleri projesini ve istihdam oluşturmak amacıyla yatırımlarını sürekli sürdürmektedir.
Turkcell ürünleri
Turkcell T serisi üretimine ilk olarak T10 modeli ile başlamış ve daha sonra T20 ve T30 telefon modellerini piyasaya sürmüştür. Turkcell 2013 yılında kendi mühendisleri tarafından geliştirilen "Turkcell T40" isimli telefonu üretmiş ve piyasaya sunmuştur. 31 Mayıs 2014 tarihinde ise T50'yi tanıtmıştır. T40 halen 499 TL gibi bir fiyattan satılırken, T50 için 699 TL fiyat belirlenmiştir. Ancak, Turkcell bir cep telefonu operatörü olduğundan dolayı bu telefon modellerini, kampanyaları ile birlikte de piyasaya sunmaktadır.
Turkcell iletişim
Turkcell'in genel merkez müdürlüğü Turkcell Plaza Meşrutiyet Cad. No: 71 34430 Tepebaşı İstanbul adresinde bulunmakta olup, merkeze erişim telefon numarası ise 0 212 313 10 00'dır. Ayrıca Turkcell'in İstanbul Maltepe, Kartal ilçelerinde, İzmir ilinde Bornova ilçesinde, Ankara ilinde, Adana ilinin Seyhan ilçesinde, Antalya'da ve Diyarbakır'da Turkcell Plaza ismini verdiği genel merkezleri bulunmaktadır.
Ayrıca Türkiye geneline yaygın şekilde yayılmış olan Turkcell İletişim Merkezleri, Turkcell Flag Ship Mağazaları, Kurumsal Çözüm Merkezleri ve Teknik Servisleri bulunmaktadır.
Abonelerine hizmet amacıyla turkcell.com.tr web sitesinden destek verdiği gibi yine bu web sitesinden canlı destek hizmeti ile şikayet taleplerini almaktadır. Ayrıca yine bu sitede online üye hizmetleri olarak, kullanıcılar tarafından telefon numarası ve şifre ile girebildikleri bir alandan çok çeşitli hizmetler sunmaktadır.
Turkcell'e ulaşmak isteyen kendi müşterileri telefonlarından yalnızca 532 numarasını çevirmeleri yeterli olmaktadır. Müşteri hizmetlerine diğer operatörler ve sabit hatlardan ulaşmak isteyenler ise 0 532 532 00 00 telefon numarasını aramaları yeterli olmaktadır.
