Mert Fırat, 10 Ocak 1981 tarihinde Ankara'da dünyaya geldi. Baba tarafı Antakya, Anne tarafı Kayserili olan Mert Fırat, Lisans eğitimini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde tamamladı. Üniversite hayat boyunca Ankara Devlet Tiyatrosu’nda Suç ve Ceza (2001-2004), Şeyh Bedrettin (2002-2003), Palyaço Prens (2003-2004), Atları Da Vururlar (2004-2005) gibi toplam 22 oyunda sahne aldı. 2000 yapımı Bizim Evin Halleri'ndeki Bora karakteri ile kendisini gösteren Mert Fırat, en büyük çıkışını Yersiz Yurtsuz dizisindeki Hüseyin karakteriyle yaptı.
Başka Dilde Aşk filmiyle 15. Sadri Alışık Oyuncu Ödülleri’nde, 21. Ankara Uluslararası Film Festivali’nde ve 4. Yeşilçam Ödülleri’nde “En İyi Erkek Oyuncu”; Berdiansk Film Festivali’nde “Genç Yetenek”; Kıbrıs Uluslararası Film Festivali’nde “En İyi Senaryo” ödüllerini aldı. 47. Altın Portakal Uluslararası Film Festivali’de Atlıkarınca filmiyle “En İyi Senaryo Ödülü” aldı.
Yönetmenliğini Yılmaz Erdoğan'ın yaptığı 'Kelebeğin Rüyası' adlı sinema filminde Kıvanç Tatlıtuğ ile başrolü paylaşan Mert Fırat, 22 yaşında veremden hayatını kaybeden Türk şair Rüştü Onur’u canlandırdı ve performansı uzun süre konuşuldu.