Batı nazarında Abdülhamid sadece Kızıl Sultan değildi!

Prof. Dr. Metin Hülagü

Prof. Dr. Metin Hülagü

Geçen asırda Sultan Abdülhamid’e söylenmedik söz, yapılmamış hakaret, atfedilmemiş sıfat, isnat olunmamış ad kalmamıştı.
Söylendiğine göre Abdülhamid deliydi, bazen yarı deli ve bazen de zır deliydi. O, zalimin ta kendisiydi. Eli ve kılıcı kanlı biriydi. Her daim halüsinasyonlar görmekte, kendi kendisine konuşmakta, ölümden ödü kopmakta, suikasta uğrama endişesi duymaktaydı. O son derece korkak ve ödlek ve bir o kadar da manyaktı. İdare nedir bilmez, insaf nedir tanımaz, aman desen anlamaz ve kimseye eman vermezdi. İşlediği zulümler nedeniyle birçok isim gibi o da tarihteki kötü yerini almıştı.
Abdülhamid’i bu tarzda nitelemeler daha 1878’den itibaren başlamış, ama hiçbir surette sonlanmamıştı. Aldığı her nefes, attığı her adım, dokunduğu her bir şey kendisini yermek, kötülemek ve rencide etmek için fırsat bilinip vesile kılınmıştı. Tahttan indirildikten ve hatta öldükten sonra dahi Batı’da adı hep lanetlenerek anılmıştı.
Batı, çünkü ondan hiç hazzetmemişti. Onun muhafazakâr düşünceyi iktidar kılması, İslamcılık politikası izlemesi, hilafet siyaseti gütmesi, milli ve yerli kalması, Batı medeniyetine iltifat etmemesi, Batı’nın emrine girmemesi, Mithat Paşa gibilerini iktidardan uzaklaştırması ve hatta Batı’yı memleketin sokak köpeklerine/itlerinin işine bile karıştırmaması Batı’nın kendisinden nefret etmesi için yetmiş ve de artmıştı. Ancak söz konusu nefret o kadar derin, o kadar köklü, o kadar menfiydi ki ateşi azalmışsa da bugüne kadar bir türlü sönüp küllenmemişti.
İşin garip olanı ise bizdeki bir kısım isimler ve kesimler de Batı’nın yaktığı ateşe hep odun taşımıştı. Hepsi, bindikleri dalı kesercesine Batı mukallidi bir hal sergilemişlerdi.
Batı, Abdülhamid için neler demişti, ona hangi sıfatı, hangi adları atfederek onun şahsında âlem-i İslam’ı nasıl lanetlemişti işte kendi neşriyatlarında yer alanlarının kısa bir listesi:

1. a crafty intriguer= kurnaz entrikacı
2. ad egenerate of the higher order= yüksek düzenin yozlaşmışı
3. a despotic monarc = despotik monark
4. a disciple of machiavelli=machiavelli'nin öğrencisi
5. a manhaunted by fear=korku takıntılı biri
6. a man of paradoxes and contradictions= paradoksların ve çelişkilerin adamı
7. a nervous wreck= asabi enkaz
8. a poltroon afraid of his own shadow= kendi gölgesinden korkan ödlek
9. a ruler whose political nature was absorbed in vice= siyasi doğası kötüye kullanılan hükümdar
10. a sanguinary despot= kanlı despot
11. a terror-stricken monomaniac= dehşete kapılmış saplantı hastası
12. absolute despot = mutlak müstebit
13. absolute ruler= mutlak hükümdar
14. any number of other sins= bir dizi günahın sahibi
15. a postle of absolutism= mutlakiyet havarisi
16. arch assassin= baş suikastçı
17. a stute barbarian= kurnaz barbar
18. autocrat= otokrat, diktatör
19. a varicious= açgözlü
20. bad boy of europe= avrupa'nın kötü çocuğu
21. batcher of yildiz kiosk= yıldız köşkü kasabı
22. blood-battened= kanemici
23. blood-battened old spider of yildiz= yıldız'ın kanemici yaşlı örümceği
24. bloodthristy sultans= kana susamış sultanlar
25. bloody despot= kanlı müstebit
26. bloody-minded= kan zihniyetli
27. borgia= borgia
28. bottomless fraud= dipsiz hilekâr
29. butcher of constantinople= istanbul kasabı
30. butchery= kasap
31. capable of the most wicked acts of cruelty= en kötü zulüm eylemlerine muktedir
32. catherine de medici= catherine de medici
33. corrupt= kokuşmuş
34. coward= ödlek
35. craven= namert
36. crimson handed ruler= kızıl elli hükümdar
37. crimson treachery= kıpkızıl kalleş
38. cruel= zalim
39. cruel and crafty despot= gaddar ve düzenbaz despot
40. cruel and relentless= gaddar ve merhametsiz
41. cunning= kurnaz
42. dastardly tyrant= alçak zorba
43. decadent= yıkık
44. deceitful= düzenbaz
45. despicable character= aşağılık karakter
46. despot= müstebit
47. domineering= otoriter
48. drank to the full= sarhoş
49. eastern absolutist= doğulu mutlakıyetçi
50. eccentric= eksantrik
51. enlightened turkish despot= münevver türk despotu
52. evasive= baştan savıcı
53. evil memory= kötü hafıza
54. extravagant= müsrif
55. falseness= sahtelik
56. fickle= dönek
57. gloomy= kasvetli
58. grasp of a tyrant= tiranın pençesi
59. great assassin= büyük suikastçı
60. grosseset betrayal= büyük ihanet
61. herod of the nineteenth century= ondokuzuncu asrın hirodes’i
62. horrible despot= korkunç despot
63. human monster= insan canavarı
64. ignoramus= kara cahil
65. ignorant= cahil
66. immeasureable lying= nihayetsiz yalan
67. impossible turk= imkânsız türk
68. infinitely cunning= tilki
69. inhuman monster= insanlık dışı canavar
70. insane= deli, çılgın
71. insolent= küstah
72. irresponsible despot= sorumsuz despot
73. last of the autocratic sultans of turkey= türkiye'ninotokratik sultanlarının sonuncusu
74. liar= yalancı
75. mad despot= çılgın despot
76. man of chance possibilities= varsayımsal olasılıkların adamı
77. massacrer= katliamcı
78. mean= adi, aşağılık
79. mediaeval despot= orta çağ zorbası
80. miser= cimri
81. miserable caricature of a monarch= bir hükümdarın sefil karikatürü
82. miserable coward= sefil korkak
83. miserable despot of the yildiz kiosk= yıldız köşkü'nün sefil despotu
84. modern nero= çağdaş nero
85. monster= canavar
86. monster of blood and sin andintrigue= kan, günah ve entrika canavarı
87. monster of cruelty and wickedness= zalimlik ve kötülük canavarı
88. monster of sensuality =duygusallık canavarı
89. most bloodthirsty monarch in all europe= tüm avrupa’nın en kana susamış hükümdarı
90. most criminal monarch of modem times= modern zamanların en suçlu hükümdarı
91. murderer= katil
92. nefarious prince of plot¬ters= entrikacıların alçak prensi
93. nemesis= intikam tanrıçası nemesis
94. neuropathic= nöropatik
95. notoriously coward= adi korkak
96. old and broken man= yaşlı ve düşük adam
97. one of the world’s most cruel monarchs= dünyanın en zalim hükümdarlarından biri
98. one-mandespotism= tek kişilik despotizm
99. pale sultan= solgun sultan
100. paranoid= paranoyak
101. political monster and nondescript= politik canavar ve tanımlanamaz
102. possessing ‘chinese’ cunning= çin kurnazlığına sahip olan
103. problematic natures= sorunlu doğa
104. protean shiftings and shufflings= kaypaklık ve hilekârlık suretli dönek
105. proud= mağrur
106. rascal= alçak
107. reactionary= gerici, irticacı
108. reactionary despot= gerici despot
109. reeks with crime and bloodshed= suç ve kan kokan
110. remarkable despot= muhteşem despot
111. robber= soyguncu
112. sickman of europe= avrupa’nın hasta adamı
113. sinister= uğursuz, meymenetsiz
114. skinflint hamid=pinti hamid
115. sly= sinsi
116. stopping at nothing to accomplish his purpose= amacına ulaşmak için hiçbir şeyden vazgeçmeyen
117. sultan rouge= kızıl sultan
118. superstitious= batıl inançlı
119. teror-stricken= dehşete kapılmış
120. terror-haunted= korku yüklü
121. the assassin =suikastçı
122. the assassin of the bosporus= boğaziçi suikastçısı
123. the best example of the curse of despotism= despotizm lanetinin en güzel örneği
124. the bloodstained= kana bulanmış
125. the bloodthiristy tyrant of the bosphrours= boğazların kana susamış tiranı
126. the bloodthirsty= kana susamış
127. the bloody infidel butcher= kanlı/kızıl kâfir kasabı
128. the bloody sultan= kanlı/kızıl sultan
129. the butcher of yildiz= yıldız kasabı
130. the crafty turkish despot= kurnaz türk despotu
131. the crafty turkish despot= tilki türk despotu
132. the cruel= zalim
133. the cruelest monarch in the world= dünyanın en zalim hükümdarı
134. the damned= lanet olası, melun
135. the dark tyrant= koyu zorba
136. the despot crazy with fear= korkudan deliye dönen despot
137. the devious brain= hilekâr beyinli
138. the dismal= kasvetli
139. the exponent of one of the greatest plague spots on the face of christendom= hıristiyan âleminin yüzündeki en büyük veba noktalarından birinin merkezi
140. the great assassin= büyük suikastçı
141. the greatest assassin of all assassins= tüm suikastçıların en büyük suikastçısı
142. the ınfamous= rezil
143. the king of blood= kan kralı
144. the last of the autocratic sultan= müstebit son sultan
145. the meanest man in the world= dünyadaki en acımasız adam
146. the miserable= sefil
147. the cleverest old liar turk= en zeki yaşlı yalancı türk
148. the murderer of the yildiz kiosk= yıldız köşkü katili
149. the pallid monster= soluk canavar
150. the pest of the world= dünyanın belası
151. the rackless ımperial mad man= kayıtsız imparatorluk delisi
152. the red brute= kızıl hayvan
153. the red butcher of europe= avrupa'nın kızıl kasabı
154. the red sultan= kızıl sultan
155. the red sultan of history= tarihin kızıl sultanı
156. the satanic old man= şeytani yaşlı adam
157. the semi-idiot sultan of turkey= türkiye'nin yarı aptal padişahı
158. the sickman of europe= avrupa'nın hasta adamı
159. the sickman of the east= doğunun hasta adamı
160. the sinister despot= meymenetsiz despot
161. the strangler of turkey’s newborn constitution= türkiye’nin yeni doğan anayasasının boğucusu
162. the terrified= dehşete kapılmış
163. the thief= hırsız
164. the timid= ürkek
165. the tyrant= zorba
166. the unmentionable= bahsedilemez olan
167. the unspeakable hamidian regime= tarifsiz hamidiye rejimi
168. the worst reputed tyrant of modern times= modern zamanların en kötü şöhretli tiranı
169. tyranny of areactionary despot= gerici despot tiranlığı
170. unable even to spell correctly= doğru yazmayı bile beceremeyen
171. unmitigated villain= müthiş kötü adam
172. unspeakable turk= tarifsiz türk, anlatılmaz türk
173. whole sale assassin= toptan suikastçı
174. whole sale murderer= toptan katil
175. whose actions had revealed a satanic lust for blood= eylemleri şeytani bir kan arzusunu ortaya çıkaran

Diğer Yazıları