Bağımsız denetime tabi misiniz?
1 Temmuz 2012 de yürürlüğe giren Yeni Türk Ticaret Kanunu ile şirketler bağımsız denetime tabi
hale getirilmiştir.
Tüm şirketler bağımsız denetime tabi midir?
Yasanın ilk halinde öyleydi. Sonradan kanunun ilgili maddesi değiştirilmiş ve bağımsız denetime tabi
olacak şirketlerin bakanlar kurulu kararı ile belirleneceği yasalaşmıştır.
Denetim ve Gözetimi Hangi Kurum, Nasıl Yapacaktır?
Bağımsız denetim; Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nca (KGK)
yapılacaktır. KGK’nca yayımlanan uluslararası denetim standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim
Standartlarına göre denetim yapılacak olup, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal
bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da denetim
kapsamı içinde yer almaktadır.
Bağımsız denetim, KGK tarafından yetkilendirilmiş Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, Yeminli Mali
Müşavir veya bu meslek mensuplarından teşekkül Bağımsız Denetim Şirketi marifetiyle gerçekleştirilecektir.
13.476 Bağımsız Denetçi
Bağımsız denetim, KGK tarafından yetkilendirilen "Bağımsız Denetim Kuruluşları" ve "Bağımsız
Denetçiler" tarafından yapılmakta olup, bu güne kadar 196 adet bağımsız denetim kuruluşu ile 13 bin 280
bağımsız denetçinin www.kgk.gov.tr adresinde kamuya açık olarak tutulan Bağımsız Denetim Resmi Siciline
kaydı yapılmıştır.
Bağımsız Denetim Kriterleri
Denetime ilişkin AB direktifinde aktif toplam, net satış hasılatı ve çalışan sayısı olmak üzere 3 kriter
belirlenmiş olup, geçmiş 2 yılda söz konusu 3 kriterden 2 sini sağlayan şirketler bağımsız denetime tabi
olmaktadır.
Bakanlar Kurulu her yıl bağımsız denetime tabi olacak şirketleri belirlemektedir. Her geçen yıl söz
konusu kriterlerin kapsamı genişletilerek bağımsız denetime tabi şirket sayısı artmaktadır.
Bu kapsamda; 19 Mart 2016 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararıyla 2016 yılı
için bu kriterler;
· Aktif toplam 40 milyon TL ve üzeri,
· Net satış hasılatı 80 milyon TL üzeri ve
· Çalışan sayısı 200 kişi ve üzeri olarak belirlenmiştir.
Dolayısıyla 2014 ve 2015 yıllarında söz konusu 3 kriterden herhangi ikisini sağlayan şirketler 2016
yılında bağımsız denetime tabi olacaktır.
2016 yılında 5.000 civarında şirketin bağımsız denetime tabi olacağı tahmin edilmektedir.
Örneğin; Has A.Ş. nin;
- aktif toplamı 2014 yılında 45 milyon, 2015 yılında 50 milyon
-net satış hasılatı ise sırasıyla 85 milyon ve 78 milyon
-çalışan sayısı ise sırasıyla 150 ve 200 olduğunu varsayalım.
Bu bilgilere göre, 2014 yılında çalışan sayısı 200 kişinin altında olmasına rağmen aktif büyüklük ve
net satış hasılatı aranan hadleri aşmıştır. Yani 3 şarttan 2’si gerçekleşmiştir.
2015 yılında ise net satış hasılatı 80 milyonun altında olmasına rağmen aktif büyüklük ve çalışan
sayısı için aranan hadleri geçmiştir. Yine 3 şarttan 2’si gerçekleşmiştir.
Bu durumda 2014 ve 2015 yıllarında aranan kriterlerin en az ikisi belirlenen hadleri aştığı için Has
A.Ş. 2016 yılında bağımsız denetime tabi tutulacaktır. Şirket Mart 2016 dönemi sonuna kadar yapacağı
olağan genel kurulunda bağımsız denetçi atamasını yapmalıdır.
Bağımsız Denetim Yaptırmazsanız Ne Olur?
Bağımsız denetime tabi olduğu hâlde, denetim yaptırılmazsa finansal tablolar ile yönetim kurulunun
yıllık faaliyet tabloları düzenlenmemiş hükmünde olduğundan;
-yapılacak olan genel kurullar geçersiz sayılacak,
-yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler TTK’na göre sorumlu tutulacak,
-yönetim kurulu verilen zarardan dolayı dava edilebilecek,
-kredi kullanan firmaların bilançoları bankalar tarafından kabul edilmeyebilecektir.
Kısaca, 19.03.2016 da bağımsız denetim kriterleri değiştirilmiştir. Kriterlerin değiştirilmesi ile birçok
şirketin (özellikle Limited Şirketlerin bir kısmı) bağımsız denetime tabi olması gündeme gelmiştir.
Bağımsız denetim konusunda şirketlerin yazımızdaki açıklamaları dikkate alarak, yapılacak genel
kurulda 2016 yılı için bağımsız denetçi ataması yaparak bağımsız denetim sözleşmelerini yapmaları
gerekmektedir.
SON SÖZ
Adalet önce devletten gelir, yasalar bir devletin toplumsal düzenidir.
L. Annaeus Seneca
e-mail: ymm.hasanerarslan@gmail.com
twitter: @Hasan_Erarslan